Waarom roesten (of falen) metalen onderdelen van hottubs – en hoe voorkomt u dit?

Belangrijkste oorzaken van corrosie en metaalfalen

• Onjuiste waterchemie: te lage pH (< 7,0), hoge chloorpieken, verkeerde alkaliteit (TA) en hoge TDS/saliniteit versnellen corrosie.
• Pitting (putcorrosie) door chloride-ionen (zout/zweet/chemie); kleine “gaatjes” in RVS, vaak onomkeerbaar.
• Galvanische corrosie: twee verschillende metalen elektrisch met water verbonden (bijv. messing ↔ RVS) – het minst edele metaal lost sneller op.
• Spanningscorrosie (SCC): combinatie van trekspanning (klemmen, lasnaden), hoge temperatuur en chloriden → scheurvorming in o.a. RVS.
• Strooistroom/electrolyse: slechte aarding, foutieve aansluitingen of lekstroom door water → versnelde metaalafbraak.
• Aanslag & vuil: biofilm, kalkaanslag en vuil houden vocht/chemie vast tegen metaaloppervlak → lokale corrosie.
• Thermische cycli: vaak heet ↔ koud (met name warmtewisselaars, kachelkamers) kan beschermlagen beschadigen.

Welke onderdelen zijn het meest kwetsbaar?

• Bevestigingsmateriaal (schroeven, moeren, beugels) – vooral bij mix van RVS-typen of contact met koper/mesing/aluminium.
• Warmtewisselaars & heaters – continu in warm water en chemische belasting.
• Jets/doorvoeren met metalen ringen – kieren en randen waar water blijft staan.
• Schoorsteen/kachel (hout/pellet) – condens met zuren, buitenklimaat, natte as.
• RVS-kuipen – gevoelig voor pitting/SCC bij foutieve chemie; vragen strak beheer.

Waterwaarden die metaal beschermen

• pH: 7,0–7,6 (ideaal 7,2–7,4 voor chloorstabiliteit en metaalbescherming).
• TA (alkaliteit): 80–120 ppm – dempt pH-schommelingen.
• Vrij chloor (hottub): ca. 2–4 ppm; voorkom pieken bij shocken (volg etiket, nooit direct op metaal gieten).
• Zout/saliniteit: zo laag mogelijk bij RVS of gemengde metalen. Zoutsystemen? Controleer compatibiliteit en onderhoud strakker.
• Calciumhardheid: middelmatig niveau voorkomt agressief (zacht) water dat metaal kan “aanvallen”.

Meer over methodes en doseringen: waterbehandelingsgids. Praktische volgorde bij vullen/legen: stappen.

Materiaalkeuze & ontwerp: voorkom galvanische problemen

• Kies hoogwaardige RVS-kwaliteit (waar voorgeschreven) voor natte delen; voorkom mix met koolstofstaal/mesing zonder isolatie.
• Scheid verschillende metalen elektrisch (kunststof ringen, pakkingen) en minimaliseer “natte” metaal-metaal contacten.
• Vermijd scherpe randen en spanningen in beugels/klemmen; lasnaden afwerken en passiveren indien vereist.
• Gebruik corrosiebestendige bevestigers en vervang verzinkt staal in de spatzone door passend RVS of composiet.
• RVS-kuip of RVS-delen? Houd waarden strakker; zie ook de materiaalvergelijking.

Elektrische veiligheid: strooistroom voorkomen

• Aparte eindgroep + RCD 30 mA voor pompen/heater/besturing. Zie: stroomvereisten.
• Correcte aarding/potentiaalvereffening (door installateur); slecht geaarde componenten kunnen metaal versneld laten oplossen.
• Kabels & IP-klasse: gebruik buitenkabel/lasdozen die droog en geventileerd zitten (voorkom condens in aansluitingen).
• Geen “tijdelijke” knutsels: verkeerd aangesloten accessoires veroorzaken onzichtbare lekstromen → lokale corrosie.

Onderhoud: kleine routine, groot effect

• Wekelijks: water testen (pH/TA/desinfectie) en kleine correcties. Spoel/reinig filterpatroon.
• Na shock: pomp laten draaien, chemie verdelen; niet tegen metaal gieten. Meet opnieuw na 30–60 min.
• Visuele check: let op vliegroest, putjes, verkleuring bij lasnaden/schroeven; vroeg ingrijpen = herstellen mogelijk.
• Reiniging: verwijder kalkaanslag/biofilm (niet-schurend); houd deksels en randen droog na gebruik.
• Overwinteren: doorverwarmen of correct aftappen/drogen. Zie winterklaar maken.

Volledige routine en tips: onderhoudsgids.

Zout vs. chloor: extra aandacht bij zoutinstallaties

Bij zout-elektrolyse circuleert altijd chloride in het water. Dit kan pitting, galvanische corrosie en versnelde slijtage van RVS en andere metalen bevorderen – zeker in warme hottubs. Beoordeel daarom kritisch of zout bij uw systeem past. Vergelijking en argumenten: zout vs. chloor.

Snelle checklist: zo beschermt u metaal in uw hottub

• pH 7,0–7,6 & TA 80–120 ppm – altijd eerst pH bijstellen.
• Geen chemie rechtstreeks op metaal; altijd oplossen/verdelen met pomp aan.
• Geen mix van metalen zonder elektrische isolatie; voorkom natte contactpunten.
• Goede aarding/RCD; geen geïmproviseerde elektrische aansluitingen.
• Regelmatig reinigen/drogen van randjes, roosters, schroeven en lasnaden.
• Zoutgebruik kritisch afwegen (compatibiliteit, onderhoudsdiscipline).

HowTo: in 8 stappen corrosie herkennen en stoppen

1. Inspecteer kwetsbare plekken (schroeven, jets, warmtewisselaar, lasnaden) op verkleuring/putjes.
2. Test water (pH/TA/desinfectie/saliniteit) en noteer waarden.
3. Corrigeer pH/TA tot 7,2–7,4 en 80–120 ppm; pas daarna desinfectie aan.
4. Reinig licht vliegroest/aanslag (niet-schurend); spoel goed na.
5. Elimineer oorzaken: galvanische koppels isoleren, zoutniveau beoordelen, lekstromen door installateur laten checken.
6. Herstart met juiste doseringen; shock alleen volgens etiket, pomp aan, niet op metaal.
7. Monitor een week lang dagelijks waarden en visuele toestand.
8. Vervang zwaar aangetaste bevestigers door passende RVS/kunststof varianten.

FAQ: veelgestelde vragen over roest & metaal in hottubs

1. Mijn RVS roest, kan dat?

RVS is roestvast, niet roestvrij. Bij chloride, lage pH of beschadigde/passieve laag kan pitting of vliegroest ontstaan. Herstel door waterwaarden te corrigeren en licht te reinigen.

2. Mag ik in een metalen kuip chloor gebruiken?

Ja, maar binnen richtwaarden en met strakke pH-regie. Vermijd hoge pieken en giet nooit geconcentreerde chemie tegen metaal. Overweeg UV-C/ozon als ondersteuning: uitleg.

3. Hoe herken ik galvanische corrosie?

Versnelde aantasting van één metaal naast een ander (bijv. messing ↔ RVS), vaak bij natte verbindingen. Oplossing: elektrisch isoleren of materiaalmatch aanpassen.

4. Helpt zink/offeranode in een hottub?

In specifieke gevallen kan een offeranode helpen, maar het is géén vervanging voor juiste waterchemie, aarding en materiaalkeuze. Laat u adviseren door een installateur.

5. Heeft zout-elektrolyse zin in hottubs?

Meestal niet ideaal: hoge temperatuur en klein volume verhogen corrosierisico en celslijtage. Zie de vergelijking: zout vs. chloor.

6. Welke routine voorkomt het meest ellende?

Wekelijks testen (pH/TA/desinfectie), filters reinigen, visueel controleren en chemie correct doseren. Volg de complete onderhoudsgids.